FOUT
Een theoretisch model waar wij vanuit vertrekken is de zelfdeterminatietheorie van Ryan & Deci (2000). Dit is een basiskader dat wij steeds in ons achterhoofd houden, zowel tijdens het uitwerken van onze magazines/boek, tijdens onze 1 op 1 consultaties, in ons eigen ouderschap als bij onze zelfontwikkeling.
Volgens deze motivatietheorie – die goed wetenschappelijk onderbouwd is – heeft elk individu 3 basisnoden: de nood aan autonomie, competentie en verbondenheid. De zelfdeterminatietheorie stelt dat de bevrediging van de 3 noden bij elk kind (en breder elk individu), in alle culturen en over alle leeftijdscategorieën heen, cruciaal is. Als ouder spelen wij hier een belangrijke rol in.
Deze 3 noden zijn aldus universeel en fundamenteel. Dit wil zeggen dat het vervullen van deze noden belangrijk is voor alle mensen ongeacht hun cultuur, geslacht en leeftijd. De manier waarop dit gebeurt, zal natuurlijk wel verschillen van cultuur tot cultuur, van persoon tot persoon en afhankelijk van de leeftijdscategorie waarin je kind zich bevindt. We gaan een baby of peuter niet dezelfde speelruimte geven als een puber (Deci & Ryan, 2000).
Dus de nood aan verbondenheid is cruciaal, fundamenteel, belangrijk, … maar wees ook aandachtig voor het stimuleren van leeftijdsadequate vaardigheden (nood aan competentie) en geef je kind de ruimte om te zijn wie hij wil zijn (nood aan autonomie). Autonomie-ondersteunend opvoeden, bij het jonge kind, betekent dat je uitnodigende taal gebruikt, je nieuwsgierig bent naar wie je kind is, je openheid toont naar de toenemende zelfstandigheid van je kind, … (Vansteenkiste & Soenens, 2015). Het is de verhouding tussen deze 3 noden die het welzijn van je kind zal bevorderen niet een eenzijdige kijk op één van die noden. Vroeger werd nogal vaak geopperd dat we onze kinderen al vroeg zelfstandig moesten maken, op de dag van vandaag zou de klepel durven overslaan naar het belang van verbondenheid. Maar zoals we zo vaak met SHIFT zeggen … wellicht hangt de klepel ergens tussenin 😊.
Autonomie-ondersteunend opvoeden gaat niet over zelfstandigheid/onafhankelijkheid opdringen
maar deze wel toelaten als die komt.
In ons eigen ouderschap gaan wij ook steeds deze 3 noden als toetssteen gebruiken om onze handelingen af te stemmen. Niet de hele tijd natuurlijk maar als ons buikgevoel het even laat afweten of de twijfel toeslaat is dit een fijne theorie om luidop over na te denken.
Succes,
Anoek & Lien